7 اسفندماه خبر رسید که واریز عیدی بازنشستگان شروع شده است.مبلغ عیدی یک میلیون و 600 هزار تومان است که به این رقم، 400 هزار تومان تحت عنوان "حق عائلهمندی" و همچنین به ازای هر اولاد نیز 150 هزار تومان، اضافه و پرداخت میشود.بازنشستگان افرادی هستند که سالهای سال با امید به آینده و تامین بودن آن در هر شرایطی کار کردند تا روزگار پیری خود را در آرامش نسبی اقتصادی سپری کنند اما به نظر میرسد آنها عید امسال هم رنگ آرامش اقتصادی را نخواهند دید زیرا این میزان عیدیای که برای آنها در نظر گرفته شده است تناسبی با نرخ تورم و شرایط اقتصادی موجود جامعه ندارد. شرایط کشور به گونهای است که عده زیادی از بازنشستگان حتی بعد از بازنشستگی به سر کار میروند اما بازهم درآمدشان کفاف مخارج زندگی را نمیدهد. برخی از این افراد بعد از دههها اشتغال به کارهای سخت دیگر توانی برای مجدد کار کردن ندارند و روزگار پیری خود را در بستر بیماری میگذارند اما حقوق و مزایای آنها کفاف درمان خودشان را نمیدهد چه برسد که بخواهند با این درآمد خانوادههای خود را تامین کنند. و اما عید امسال که با عیدی 1600 تا 2 میلیونی بازنشستگان همراه شده است برای بسیاری از آنها عید نیست زیرا امیدوار بودند که حداقل با عیدیهای خود بتوانند در مقابل اولاد خود سر افکنده نباشند. قیمت کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت، خشکبار و... به گونهای است که این میزان عیدی تنها میتواند بخش کوچکی از آن را کفاف دهد و عید امسال هم بسیاری از بازنشستگان و افراد سالمند انزوا را برای خود انتخاب میکنند تا جیب شان شرمنده اولادشان نباشد.
>مدتی است که از آمدن عید و فرا رسیدن جشنها خوشحال نمیشوم
یکی از بازنشستگان تامین اجتماعی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« من به دلایل بیماریهای متعدد جسمانی و بنا بر توصیه اطرافیان بازنشسته شدم. آن زمان به من میگفتند که بازنشستگی دوران آرامش است و من قرار است در این سالها نتایج زحمات جوانی خودم را ببینیم. به نظر میرسد مسئولین از قیمتهای بازار خبر ندارند.من مدت زمان زیادی است که خریدهای خودم را به خوراک محدود کردم و پوشاک اصلا جایگاهی در سبد خرید خانوار ما ندارد.مگر اینکه به دلیل کهنه و مندرس شدن لباسها مجبور شویم پوشاک بخریم. یعنی میخواهم بگویم من نمیخواستم با عیدی دولت خرید عید کنم بلکه میخواستم مواد غذایی تهیه کنم تا در زمانی که فرزندانم به خانهام میآیند برایشان غذا تهیه کنم. اما با این مبلغ عیدی حتی نمیتوانم یک مهمانی تدارک ببینیم. باور کنید مدتی است که از آمدن عید و فرارسیدن جشنها خوشحال نمیشوم زیرا این مراسم برای من فقط شرمندگی میآورند. زیرا فرزندان، نوه ها، عروسها و دامادهایمان به منزل ما میآیند اما ما بعد از 30 سال کار کردن حتی توانایی پذیرایی از آنها را نداریم و جلوی آنها شرمنده میشویم.»
>یکی از دلایل کمرنگ شدن رسومات همین شرایط بد اقتصادی است
فردی دیگر که حدود 5 سال است بازنشسته شده است در این خصوص به خبرنگار آفتاب یزد گفت:« من مادربزرگ هستم و حدود 15 نوه دارم.هرساله با فرارسیدن عید فرزندان و نوه هایم به منزل من میآیند و طبق سنت من باید به آنها عیدی بدهم.البته من بزرگ خانواده هستم و افراد زیادی برای بازدید در عید به منزل من میآیند. حفظ یکسری از رسومات بسیار ارزشمند است و یکی از آن رسمها عیدی است که بزرگترها به کوچکترها عیدی میدهند اما من با این مبلغ عیدیای که دولت بعد از سالها کار کردن و زحمت کشیدن به من داده است حتی نمیتوانم عیدی بدهم.یکی از دلایل کمرنگ شدن رسومات همین شرایط بد اقتصادی است زیرا دیگر توانی برای مردم باقی نمانده است که بخواهند به رسومات پایبند باشند بلکه صرفا همگی در تلاش هستیم که از پس مخارج روزانه زندگی بربیاییم. »سرپرست خانوار دیگری که بعد از بازنشستگی به مسافر کشی مشغول است در این خصوص گفت:« من مدتها است که به عیدی پایان سال امیدوارم تا بتوانم با استفاده از آن برای همسر و فرزندانم لباس تهیه کنم.حدود دو سال است که ما هیچ پوشاکی نخریدهایم اما وقتی متوجه شدم که تمام مبلغ عیدی من حدود 2 تومن است بسیار ناامید شدم. آخر مگر میشود با این مبلغ برای یک خانواده کفش و لباس خرید؟ یک عید برایمان باقی مانده تا در آن شاد باشیم که الان چند سال است شرایط وحشتناک اقتصادی عید و غیر عید برای ما باقی نگذاشته است.»
>انتقاد بازنشستگان به مبلغ ناچیز عیدی
در همین راستا بازنشستگان کارگری از ناچیز بودن عیدی پایان سال انتقاد کردند.به گزارش ایلنا، به گفته این بازنشستگان، پرداخت تنها یک میلیون و 600 هزار تومان به حساب بازنشستگانی که مدتها برای عیدی بیشتر مطالبه کردهاند، عادلانه نیست.این بازنشستگان، خواستار «پرداخت مبلغی علاوه بر عیدی مصوب سال قبل» به روال سال گذشته شدند و اعلام کردند: انتظار داریم تا پایان سال سازمان تامین اجتماعی، مبلغی اضافه بر عیدی واریزی به عنوان مزایای پایان سال پرداخت کند.در عین حال، مستمری بگیران زن ازعدم تعلق مزایای عیدی انتقاد کردند؛ یک مستمری بگیر زن استان گیلان در این رابطه میگوید: «به بازنشستگان، مستمری بگیران و بازماندگان زن، مانند مردان حق تاهل و حق اولاد تعلق نگرفت؛ این در حالیست که بسیاری از زنان سرپرست خانوار و تنها نانآور خانه هستند و سازمان بایستی در حق اینها عدالت را رعایت کند.»
>هر گونه پرداخت بدون منبع میتواند به کاهش قدرت خرید منجر شود
حسن گلمرادی یک کارشناس اقتصادی درباره عیدی بازنشستگان به آفتاب یزد گفت:« در خصوص مبلغ فوق بایستی گفت که واقعا در شرایط تورمی قدرت خرید مبلغ فوق مبلغ بالایی نیست و شان بازنشستگان بسیار بیشتر از این مبالغ است. بازنشستگان مستحق ارقام بهتری هستند ولی باید توجه داشت که در شرایطی که درآمدهای دولت ناکافی است و کسری بودجه وجود دارد؛ هر گونه پرداخت بدون منبع میتواند به جای افزایش قدرت خرید به کاهش قدرت خرید منجر شود. بنابراین بهتر است دولتمردان برای کسب رضایت بیشتر این قشر در حد مقدور در کنار پرداخت رقم ریالی فوق، برخی اقلام و مایحتاج این اقشار را مانند برنج، گوشت و... در روزهای منتهی به پایان سال، با قیمت مناسب تامین کنند.»
>دولت با محدودیت منابع مواجه است
هادی حق شناس کارشناس اقتصادی نیز در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« این مبلغ عیدی شاید برای یک الی دو بار خرید خشکبار برای مصارف روزانه خانوادهها کفاف دهد.طبیعی است که این عدد، عدد قابل توجهی نیست به خصوص که بازنشستگان بخواهند با این عیدی برای شب عید خرید کنند مثل خرید کفش و لباس که در ایران مرسوم است.این مبلغ کفاف این نوع خریدها را نخواهد داد و تردیدی در این نیست. با توجه به تورم حدود 40 درصدی یازده ماه گذشته، قدرت خرید این پول بسیار کم است. از سمت دیگر نیز باید این واقعیت را پذیرفت که دولت هم شدیدا با مشکل کمبود منابع به دلایل مختلف مواجه است. به دلایل مختلف درآمدهای دولت کم است وگرنه این طبیعی است که دولتها با هر نوع گرایش سیاسی تمایل دارند که سطح رضایت مندی کارکنان دولتی افزایش پیدا کند و معمولا هم یکی از فاکتورهای سطح رضایت مندی این افراد آن است که دولت بتواند عیدی مکفی و حقوق مکفی پرداخت کند. اما واقعیت این است که دولت با محدودیت منابع مواجه است و از سوی دیگر این مبالغ عیدی هم مشکل بازنشستگان را حل نخواهد
کرد. »